Onderzoek

Wie gediagnosticeerd wordt met kanker, wordt tevens geconfronteerd met een aantal veranderingen in het fysieke en psychische functioneren. Beschikken over voldoende psychologische flexibiliteit vormt een cruciaal gegeven om op een constructieve wijze met deze veranderingen om te kunnen gaan. Een van de psychotherapieën die hieromtrent soelaas kan bieden, is Acceptance and Commitment Therapy (ACT).

Het onderzoek kadert binnen een doctoraatsonderzoek dat in kaart wil brengen welke invloed de stressor kinderkanker op het gezin en al zijn gezinsleden heeft. In deze studie wordt hiervan een onderdeel belicht, namelijk het verband tussen het gezinsfunctioneren en de levenskwaliteit van de gezinsleden. Dit onderzoek tracht bij te dragen tot de bestaande literatuur rond psychosociale factoren bij kinderen en gezinnen met kinderkanker, om de kennis, die hulpverleners nodig hebben om evidence-based te kunnen werken, te verrijken.

Onderzoeksopzet

Uit onderzoek blijkt dat 24% van de oncologische patiënten schoolgaande kinderen heeft. In de literatuur lezen we dat kinderen en adolescenten van een ouder met kanker het tijdens de ziekte van hun ouder zwaar te verduren krijgt op verschillende psycho-emotionele vlakken. Deze kinderen vormen een kwetsbare groep die ‘vergeten’ wordt omdat er nog maar weinig gepaste hulp is en de aandacht van de artsen en verpleegkundigen vooral naar de patiënt zelf gaat.

Deze N=1 studie betreft een 54 jarige vrouw die in de voorgeschiedenis behandeld is voor leukemie in een academische ziekenhuis. Ze werd door de oncoloog verwezen in verband met aanhoudende ernstige vermoeidheidsklachten na afloop van de behandeling van de leukemie. De behandeling van de vermoeidheid start met uitgebreide diagnostiek naar de instandhoudende factoren van deze vermoeidheid en vervolgens zijn tijdens de individuele cognitieve gedragstherapie de modules: cognities, slaap/waak ritme, activiteitenregulatie en verwerking ingezet. Hierbij is het behandelprotocol van Gielissen e.a.

De zorgverleners binnen oncologie werken samen in multidisciplinaire teams (MDT) waarbij MDT-overleg een belangrijke tool is om de gepaste zorg te bepalen en te coördineren. Onderzoek toont aan dat het belangrijk is de focus van puur medische beslissingen te verschuiven naar meer patiëntgerichte benaderingen. Het meenemen van psychosociale factoren in de bespreking van de patiënt biedt een relevante meerwaarde in de besluitvorming. Onderzoek toont echter aan dat  psychosociale factoren nog niet standaard besproken worden tijdens het MDT-overleg.

Naast de gevolgen van kinderkanker voor de individuele gezinsleden en voor het gezin als geheel is er weinig onderzoek naar de gevolgen voor de opvoeding. Ouders van een kind met kanker worden geconfronteerd met enorme zorgen om hun kind, de angst om hun kind te verliezen, grote veranderingen in hun gezinsleven, … Daarnaast blijven ze instaan voor de opvoeding van hun kind. Met dit onderzoek willen we nagaan hoe zij dit beleven en trachten we zorgverleners inzicht te bieden hoe ouders hiermee omgaan.

Onderzoeksopzet

Slaapproblemen komen veel voor bij oncologische patiënten. Tijdens de behandeling wordt vaak slaapmedicatie voorgeschreven. Dit kan tijdelijk een oplossing zijn maar na de behandeling wordt deze best weer afgebouwd. Vaak merken patiënten dan dat hun slaap er opnieuw op achteruit gaat en lukt het hen niet om dit terug onder controle te krijgen. Om te voorkomen dat patiënten in de vicieuze cirkel van slaapmedicatie terecht komen, waarbij ze stoppen en vervolgens weer herbeginnen omdat hun slaap niet betert, bieden we hen de mogelijkheid om slaaptherapie te volgen.

Ten gevolge van de vergrijzing krijgen we te maken met steeds meer ouderen en zo ook met ouderen met kanker. De huidige generatie ouderen drinkt volgens onderzoek meer alcohol dan vorige generaties en dan jongere leeftijdsgroepen. Over alcoholgebruik bij oncogeriatrische patiënten is echter weinig geweten. Dit onderzoek tracht zicht te krijgen op het alcoholgebruik bij ouderen met kanker. Tevens werd de samenhang van alcoholgebruik nagegaan met demografische variabelen, verschillende domeinen van functioneren en overleving.

Onderzoeksopzet

Het Franse 'Institut National du Cancer' lanceerde, na het onderzoek in 2012 over de impact van kanker twee jaar na diagnose, een vervolgonderzoek. In deze publicatie stellen zij de resultaten voor van de leefsituatie van patiënten gedurende de eerste vijf jaren na hun diagnose.

Lees hier de synthese van het onderzoek.

Meer informatie en het volledige rapport zijn terug te vinden op de website van het Institut National du Cancer: